به نقل از «ایسنا»

مرگ شعر کلاسیک را اعلام کرده بودند

تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۳۶۸۸۳

جواد محقق می‌گوید: تقریبا در سال‌های آخر قبل از انقلاب، بعضی از شاعران نوگرا مرگ شعر کلاسیک و غزل را اعلام کرده بودند، در حالی‌که این قالب‌ها امروز رواج زیادی دارند.

این شاعر در گفت‌وگو با ایسنا، درباره میزان اثرپذیری ادبیات معاصر از آثار ادبی کهن اظهار کرد: چون ما فقط در شعر پیشینه درازمدتی داریم در زمینه شعر می‌توان اظهارنظر کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در زمینه داستان و داستان کوتاه خیلی نمی‌توان درباره این اثرپذیری حرفی زد چون بیشتر در سال‌ها و سده‌های اخیر نمود داشته است و در گذشته خیلی دیده نمی‌شد. فقط گونه‌هایی از آن‌ها همانند حکایت‌ها و غیره بودند که از جمله آن‌ها می‌توان به «سمک عیار» اشاره کرد.

او افزود: آن‌چه امروز به عنوان ادبیات داستانی جدید شناخته می‌شود، در کشور ما به این شکل و شمایل خیلی پیشینه بلندمدتی ندارد. اما در حوزه شعر ما کشوری با سابقه طولانی هزار و اندی‌ساله هستیم و آثار متعددی در دوران مختلف تاریخی و در قالب‌های متفاوت و گوناگون داریم که برای امروز مانده است. تأثیرگذاری این آثار بر شعر معاصر در تداوم بعضی از این قالب‌ها تا دوره‌های مختلف است که گسترده‌ترین آن‌ها را شاید باید قالب غزل، دوبیتی و رباعی دانست. در سال‌های بعد از انقلاب هم مثنوی دوباره احیا شد و قالب رباعی هم گستردگی بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرد. غزل هم به عنوان یکی از اصلی‌ترین قالب‌های سال‌های اخیر دوباره خودش را نشان داد. اما از قالب‌های دیگر مانند انواع ترجیع‌بند، مخمس،مسدس و… خیلی کمتر استفاده شده است. گرچه در قالب‌های گذشته که امروزه استفاده می‌شوند هم کارهایی صورت گرفته که از نظر محتوایی شاید نشود به راحتی گفت ادبیات شعری معاصر ما به سمت‌وسوی محتوای ادبیات شعری گذشته رفته است.

محقق در ادامه با اشاره به تداوم محتوای آئینی از گذشته تا امروز گفت: یکی از حوزه‌ها، حوزه شعر عرفانی است که در این حوزه خیلی خبری از آن نوع عرفان گذشته در شعر نو نیست، اما محل‌های دیگری از ادبیات گذشته ما به لحاظ محتوا به ویژه در ادبیات آئینی همچنان تداوم داشته و دارد و نه تنها تداوم داشته بلکه در قالب‌های متعددی اعم از قالب‌های کلاسیک، نئوکلاسیک، نو و … گسترش یافته است. برای همین شعر آئینی گستره بیشتری را نسبت به گذشته به خود اختصاص داده است. ما امروز شعرهای فراوانی با عنوان شعرهای نبوی، علوی، فاطمی، رضوی، مهدوی و… داریم که در گذشته سابقه نداشته و قالب این‌ها هم البته اغلب قالب‌های کلاسیک است.

او با بیان این‌که در حوزه قالب‌های جدید از جمله نیمایی، آزاد و سپید هم آثار آئینی زیادی آفریده شده است، ادامه داد: می‌توان گفت به لحاظ موضوعی و موضعی، شعر آئینی تداوم داشته است. شعرهای عاشقانه هم به نسبت شرایط روزگار از نظر زبان دچار تغییر شده‌اند اما همچنان شعر عاشقانه سروده می‌شود و وجود دارد. شعرهای عرفانی ما به نوعی با شعرهای اعتقادی و نظری از یک سو و حماسه دفاع مقدس از سوی دیگر مخلوط شده و غزل‌های حماسی هم داریم که در گذشته به این شکل نبوده است. در گذشته غزل بیشتر با تغزل‌های همیشگی رواج داشته است.

جواد محقق در حالی که گرایش شاعران جوان به قالب‌های شعر کلاسیک را بیش از قالب‌های نو دانست، بیان کرد: رجوع شاعران جوان به قالب‌های کلاسیک بسیار بیشتر است. تقریباً در سال‌های آخر قبل از انقلاب، بعضی از شاعران نوگرا مرگ شعر کلاسیک و غزل را اعلام کرده بودند در حالی‌که این قالب نه تنها مورد بی‌توجهی قرار نگرفت بلکه امروزه قالب‌هایی مثل نیمایی است که مورد توجه قریب به اتفاق شاعران قرار نمی‌گیرد و آثاری که در قالب نیمایی سروده می‌شود بسیار بسیار محدود است. شعرها عمدتاً در قالب شعر کلاسیک یا شعر سپید سروده می‌شوند که دو سر این طیف هستند.

این شاعر با بیان این‌که باید برای احیای قالب نیمایی تلاش کرد، افزود: قرار بود قالب نیمایی ادامه شعر گذشته ما باشد. الان به نسبت تعداد شاعرانی که فعال هستند و مجموعه چاپ می‌کنند، قالب‌هایی مثل چارپاره که در دهه ۴۰ فراوانی بیشتری داشته‌اند و همچنین قالب نیمایی مورد بی‌مهری بیشتری هستند و در مجموع، اتفاقاً قالب‌های کلاسیک و غزل رواج بیشتری دارد.

دبیر علمی دوازدهمین جشنواره شعر فجر سپس گفت: من گاهی که داوری می‌کنم، همیشه با این مسئله مواجه هستم که کتاب‌های شعر در جشنواره‌ها اغلب آثاری در قالب‌های کلاسیک هستند، اگرچه نه با متر و معیارهای گذشته و با زبانی بسیار نو و باطراوات در بیان مسائلی در روزگار خودشان هستند. ظاهراً شاعران جوان‌تر ما به این نتیجه رسیده‌اند که نو یا کهنه بودن شعر به قالب ربطی ندارد و بیشتر به محتوا مربوط است و می‌شود در قالب نیمایی و سپید هم کارهایی کرد که طراوت و تازگی چندانی ندارند که نمونه‌هایش را هم بسیار داریم. می‌شود در قالب‌های کلاسیک مثل غزل، رباعی و مثنوی هم آثاری آفرید که از طراوات و تازگی ادبی برخوردار باشند. فکر می‌کنم دعوایی به نام قالب‌های کهنه و نو دیگر سال‌هاست که کهنه شده و فکر نمی‌کنم نو کردن دیگر ضرورتی داشته باشد و امکان‌پذیر هم باشد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: جواد محقق

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۳۶۸۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آبرسانی به ۱۸۰ روستای خوزستان در قالب طرح محرومیت‌زدایی

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان با اشاره به اینکه طرح جهادی آبرسانی در روستاها با جدیت دنبال می‌شود گفت: ۱۸۰ روستا در قالب طرح محرومیت‌زدایی آب‌رسانی شد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از خوزستان صابر علیدادی امروز _سه شنبه یازدهم اردیبهشت_ در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: در حال حاضر ۲۳ طرح در ۷۶۶ روستا و ۲۱ شهرستان استان در قالب طرح‌های محرومیت‌زدایی جهاد آبرسانی در حال اجرا بوده و نظارت دقیقی بر این موضوع اعمال می‌شود.

وی با اشاره به اقدامات دولت سیزدهم و توجه شخص رئیس جمهور به موضوع تامین آب شرب روستاها افزود: تاکنون بیش از ۸۰۰ کیلومتر خط انتقال و شبکه آبرسانی در قالب طرح‌های محرومیت‌زدایی در خوزستان اجرا شده است.

مدیرعامل آبفای خوزستان خاطرنشان کرد: احداث سه باب ایستگاه پمپاژ و پنج باب مخازن ذخیره بتنی به ظرفیت بیش از ۱۲ هزار مترمکعب، حفاری و تجهیز ۶ حلقه چاه آب شرب از دیگر اقدامات انجام شده در جهاد آبرسانی استان است.

علیدادی تصریح کرد: از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت نیرو در دولت مردمی، آبرسانی به روستاهای فاقد آب آشامیدنی است که برای انجام این طرح، استفاده از ظرفیت‌های بسیج سازندگی و گروه‌های جهادی در دستور کار قرار گرفته تا با تلاش یکدیگر تحول مثبتی در آبرسانی به روستاهای کشور ایجاد شود.

وی با اشاره به اجرای آبرسانی به ۱۸۰ روستای استان در قالب طرح‌های محرومیت‌زدایی، تصریح کرد: این اقدام با کمک قرارگاه کربلا و بسیج سازندگی به عنوان معین در اجرای طرح‌های محرومیت‌زدایی استان انجام شده است.

مدیرعامل آب و فاضلاب خوزستان گفت: طرح جهاد آبرسانی در روستاهای استان به عنوان یکی از برنامه های بسیار مهم دولت سیزدهم با جدیت دنبال خواهد شد تا مشکلات مردم در این زمینه برطرف شود.

کد خبر 749338